Καθοδόν για τις Βρυξέλλες βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες του energypress το αίτημα του ΥΠΕΝ για 2ετή παράταση του υβριδικού μοντέλου λειτουργίας της αγοράς της Κρήτης. Όπως είναι γνωστό, το μοντέλο έχει εγκριθεί από την Κομισιόν έως το τέλος του 2023, με την ελληνική πλευρά να ζητά τη χρονική του επέκταση μέχρι το τέλος του 2025.
Υπενθυμίζεται ότι η διάρκεια ισχύος του μοντέλου ήταν συγχρονισμένη με τον αρχικό προγραμματισμό για την ολοκλήρωση της διασύνδεσης Κρήτη-Αττική, η οποία θα επέτρεπε την πλήρη ένταξη των μονάδων της Κρήτης στο Target Model. Ωστόσο, το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα για τη «μεγάλη» διασύνδεση καθιστά απαραίτητη την παράταση του υφιστάμενου καθεστώτος, το οποίο εγκαινιάστηκε την 1η Νοεμβρίου 2021, με την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Κρήτη-Πελοπόννησος.
Όπως έχει γράψει το energypress, το χρονοδιάγραμμα του Έλληνα Διαχειριστή με δεδομένη την πρόοδο των έργων σήμερα, προβλέπει την ολοκλήρωση και ηλέκτριση της διασύνδεσης στα τέλη του 2024 και την θέση σε εμπορική λειτουργία στα μέσα του 2025, δεδομένου ότι χρειάζεται μια περίοδος δοκιμασίας πριν την πλήρη ένταξη του καλωδίου στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Η χρονική απόκλιση προήλθε τόσο από αδειοδοτικές καθυστερήσεις, όσο και από την επιβράδυνση στις κατασκευαστικές εργασίες που προκάλεσαν τα μέτρα ανάσχεσης της πανδημίας.
Απόσυρση μονάδων της ΔΕΗ
Την ίδια στιγμή, όσον αφορά την επάρκεια τροφοδοσίας του νησιού με ρεύμα μέχρι τη λειτουργία της «μεγάλης» διασύνδεσης, μία ακόμη καινούρια παράμετρος είναι η προοπτική απόσυρσης από τη ΔΕΗ ενός σημαντικού χαρτοφυλακίου μονάδων από το νησί τα επόμενα χρόνια.
Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο της ΔΕΗ είναι να αποσύρει μέχρι το 2028 41 μονάδες από τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, όπως έχει γράψει το energypress, 9 από τις οποίες στην Κρήτη. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο της επιχείρησης για την Κρήτη είναι να αποσυρθούν μέχρι το 2025 5 μονάδες, συνολικής ισχύος 60 MW περίπου.
Σε αυτό το πλαίσιο, βρίσκεται στα σκαριά πλάνο για τη θωράκιση της ενεργειακής ασφάλειας του νησιού, μέχρι την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του Κρήτη-Αττική. Παράλληλα, διερευνώνται και οι βέλτιστες λύσεις για τις εφεδρείες εκτάκτων αναγκών που θα πρέπει να υπάρχουν στο νησί αφότου «μπει στην πρίζα» η «μεγάλη» διασύνδεση και οι οποίες θα εγγυώνται την ασφάλεια τροφοδοσίας, σε περίπτωση βλαβών στα καλώδια. Τόσο το βραχυπρόθεσμο όσο και το μακροπρόθεσμο σχέδιο θα δρομολογηθούν από τον ΑΔΜΗΕ (ο οποίος έχει την αρμοδιότητα του συστήματος της Κρήτης μετά την εκκίνηση της «μικρής» διασύνδεσης), έπειτα από έγκριση της ΡΑΑΕΥ και σε «συγχρονισμό» με το ΥΠΕΝ.
Έλλειμμα 190 Μεγαβάτ το επόμενο καλοκαίρι
Όσον αφορά τις ενέργειες που απαιτούνται πριν την έναρξη της «μεγάλης» διασύνδεσης, «στο κάδρο» μπαίνει το καλοκαίρι του 2024. Ωστόσο, υπάρχουν σκέψεις κατά πόσο θα πρέπει ο σχεδιασμός να γίνει με γνώμονα και το καλοκαίρι του 2025, για το ενδεχόμενο που υπάρξει κάποια καθυστέρηση λίγων μηνών στην εμπορική λειτουργία του Κρήτη-Αττική.
Όσον αφορά την επόμενη θερινή περίοδο, προκαταρκτικές εκτιμήσεις «δείχνουν» στα 190 Μεγαβάτ το έλλειμμα στο νησί – λαμβάνοντας υπόψη και το πλάνο απόσυρσης της ΔΕΗ. Το «κενό» θα καθοριστεί με ακρίβεια από τον Διαχειριστή -στη βάση διάφορων σεναρίων ώστε να ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις από τη ΡΑΑΕΥ- ενώ για την κάλυψή του βασικός υποψήφιος είναι η ΔΕΗ. Εναλλακτικές λύσεις που θα μπορούσαν να επιστρατευθούν είναι τα σχέδια των ΗΡΩΝ και Motor Oil για την ανάπτυξη ηλεκτροπαραγωγικού δυναμικού στο νησί, για τα οποία οι εταιρείες έχουν ήδη λάβει άδειες παραγωγής.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση της ΗΡΩΝ αφορά τη μεταφορά της μονάδας ανοικτού κύκλου (ΗΡΩΝ Ι), ισχύος 147 Μεγαβάτ, από τη Βοιωτία στην Κρήτη, ενώ το σχέδιο της Motor Oil αφορά την ανάπτυξη μίας μονάδας 120 Μεγαβάτ, με καύσιμο υγραέριο (LPG). Ωστόσο, οι δύο αυτές λύσεις θα ήταν δυνατόν να αξιοποιηθούν, μόνον αν μπορούν να υλοποιηθούν έως το επόμενο καλοκαίρι.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, και υπό την προϋπόθεση πως κάποια από τις δύο εταιρείες εκδηλώσει όντως ενδιαφέρον, τότε θα διενεργηθεί κλειστός διαγωνισμός. Σε αντίθετη περίπτωση, η ενίσχυση του τοπικού δυναμικού θα γίνει από τη ΔΕΗ, με απευθείας ανάθεση.
Εφεδρείες εκτάκτων αναγκών
Όσον αφορά τα δεδομένα μετά την εκκίνηση της «μεγάλης» διασύνδεσης (τυπικά από το καλοκαίρι του 2025), το ζητούμενο είναι οι εφεδρείες εκτάκτων αναγκών που θα πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή στο νησί. Σε αυτή την περίπτωση θα διενεργηθεί ανοικτός διαγωνισμός για τις απαιτούμενες μονάδες, για τις οποίες θα πρέπει επίσης να αποσαφηνιστεί το καθεστώς αποζημίωσής τους.
Επίσης, και πάλι ο ΑΔΜΗΕ θα υπολογίσει το ακριβές μέγεθος του δυναμικού που χρειάζεται, στη βάση μίας σειράς σεναρίων, με μελέτη επί της οποίας θα κληθεί να αποφασίσει η ΡΑΑΕΥ. Πάντως, στο πρόσφατο σχέδιο του ΔΠΑ 2024-2033, ο Διαχειριστής δίνει μία εικόνα για τις ανάγκες.
«Ο σχεδιασμός του έργου της διασύνδεσης της Κρήτης διασφαλίζει την απρόσκοπτη τροφοδοσία του νησιού σε οποιαδήποτε Ν-1 διαταραχή (απώλεια ενός εκ των τεσσάρων διασυνδετικών κυκλωμάτων), ακόμα και χωρίς τη λειτουργία θερμικών μονάδων επί της Κρήτης στον χρονικό ορίζοντα του τρέχοντος ΔΠΑ. Ωστόσο, για την κάλυψη της ζήτησης σε περιπτώσεις δυσμενέστερων (πολλαπλών) διαταραχών, όσο μικρή κι αν είναι η πιθανότητα εμφάνισής τους, θα απαιτηθεί η λειτουργία συμβατικών μονάδων. Από τη σχετική διερεύνηση της κοινής Ομάδας ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ προέκυψε η ανάγκη διατήρησης κατ’ ελάχιστον 200 MW συμβατικής ισχύος σε καθεστώς εφεδρείας εκτάκτων αναγκών. Το μέγεθος αυτό επαρκεί για την πλήρη κάλυψη της ζήτησης σε ενδεχόμενη απώλεια ενός πόλου DC και ενός κλάδου AC (Ν-2 διαταραχή). Για την πλήρη κάλυψη του φορτίου στο δυσμενέστερο όμως ενδεχόμενο της πλήρους απώλειας της DC διασύνδεσης, ιδίως αν συμβεί σε περίοδο υψηλού φορτίου συνδυαστικά με χαμηλή παραγωγή ΑΠΕ, ενδέχεται να απαιτηθεί και πρόσκαιρη λειτουργία έως και 400 MW συμβατικής ισχύος. Σημειώνεται ότι τα μεγέθη αυτά μπορεί σταδιακά να βαίνουν μειούμενα, ανάλογα με το βαθμό ανάπτυξης των ΑΠΕ ή/και εγκατάστασης άλλων σταθμών (πχ υβριδικοί σταθμοί)», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Πηγή: energypress.gr