Εντέλλεσθε σημαίνει να ζητάω από κάποιον/α να κάνει οπωσδήποτε κάτι (κυρίως για προσωπικό όφελος ή φορέα εξουσίας)… ας ξεκινάμε λοιπόν από τα βασικά.
Τι εντολή όμως μπορεί να δόθηκε στον παραιτηθέντα προϊστάμενο της Διεύθυνσης Β’ θμιας Εκπαίδευσης Χανίων, Παναγιώτη – Ιωάννη Αμπελά, που τον οδήγησε σε παραίτηση;
Οι πληροφορίες μου είναι ότι υπήρξε “εντέλλεσθε” από… “ψηλά”, προκειμένου να προχωρήσει άμεσα στην εισήγηση μετατροπής ήδη υπάρχοντος ΓΕΛ στα Χανιά σε Πειραματικό Λύκειο.
Είδαμε κι αποείδαμε, που λένε και στο χωριό μου, λύση στέγασης δεν βρέθηκε και πάμε με το γράμμα του νόμου, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε τι θα σημαίνει για την σχολική κοινότητα μία μετατροπή.
Για όσους δεν θυμούνται, ο κ. Αμπελάς είχε εισηγηθεί αρνητικά στην μετατροπή ήδη υπάρχοντος ΓΕΛ σε Πειραματικό, ειδικά μετά τα όσα συνέβησαν στη Νέα Χώρα και τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν για το 1ο ΓΕΛ. Δικαίως θα πουν οι περισσότεροι… Και το αναφέρω αυτό γιατί -δυστυχώς- πολλοί στα Χανιά δεν έχουν καταλάβει τι εστί Πειραματικό ή το αντιλήφθηκαν στην πορεία. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δικαιολογημένες οι αντιδράσεις των γονέων και των μαθητών του 5ου Γυμνασίου. Ο χρόνος θα δείξει…
Επανέρχομαι στα του κ. Αμπελά, ο οποίος, οφείλω να ομολογήσω, κράτησε “ζεστό” το θέμα του Πειραματικού Λυκείου, σε μία περίοδο που κάποιοι το “πάγωσαν”. Τουλάχιστον ο ίδιος, όπως και ο κ. Βασίλης Διγαλάκης, αλλά και η κα Σέβη Βολουδάκη μετά την εκλογή της, το όλο ζήτημα το είχαν ψηλά.
Πράττοντας λοιπόν το εκπαιδευτικά αυτονόητο, ο κ. Αμπελάς δεν εισηγήθηκε μετατροπή ήδη υπάρχοντος ΓΕΛ, όπως, αν θυμάμαι καλά, είχε πράξει και ο προκάτοχός του, Μανώλης Τζανάκης στο θέμα της δημιουργίας Λυκείου. Ετσι ξεκίνησε η κουβέντα για πρώην Εκκλησιαστική Σχολή, για προκάτ, για Πολυτεχνείο, για ΕΛΜΕΠΑ, για Νέα Κυδωνία (εσχάτως), μία κουβέντα που τελικά οδήγησε στο πουθενά.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει βέβαια να ειπωθεί ότι -χωρίς να είναι αρμόδιος- ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του Πειραματικού Γυμνασίου κατέβαλλε κάθε δυνατή προσπάθεια να βρεθεί λύση, επαναλαμβάνω, χωρίς να εμπίπτει στα καθήκοντα ενός Δ.Σ.
Ερχεται (;) λοιπόν ένα ψυχρό “εντέλλεσθε” λίγες ημέρες πριν το κλείσιμο των σχολείων για τις διακοπές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, γνωρίζοντας -πιθανώς εκ των προτέρων- οι υπεύθυνοι ότι για λόγους προσωπικούς – ευθιξίας ο κ. Αμπελάς θα παραιτούνταν. Το “εξιλαστήριο θύμα” βρέθηκε και όλα καλά…
Για να έρθει ο επόμενος και να βάλει φαρδιά πλατιά την υπογραφή στην μετατροπή ήδη υπάρχοντος ΓΕΛ σε Πειραματικό, μέσα στις γιορτές!!! Γιατί αυτό φαίνεται -μάλλον ξεκάθαρα- στον ορίζοντα. Και για να το κάνω διφραγκάκια, που λέει κι ένας συνάδελφος, οι περιπτώσεις που θα εξεταστούν είναι δύο από τα πέντε συνολικά ΓΕΛ των Χανίων. Οσοι διαβάζετε γνωρίζετε για ποια σχολεία πρόκειται…
Με αυτό τον τρόπο φεύγει και πάνω από τον Δήμο Χανίων η όποια… ευθύνη για το -υποτιθέμενο- νέο κτίριο του Πειραματικού Λυκείου, ενώ και το Πολυτεχνείο μπορεί κάλλιστα να πάρει πίσω την έκταση που είχε πει ο Πρύτανης ότι θα δοθεί για το σχολείο (όχι για το Μουσικό). Και βέβαια και η Εκκλησία κρατάει όλο τον Άγιο Ματθαίο πλέον, όχι πως δεν ήταν δικός της.
Αυτό που αγνοούν βέβαια όσοι δίνουν τα “εντέλλεσθε” είναι το πως θα αντιδράσει η τοπική κοινωνία. Γιατί η περίπτωση του Λυκείου ουδόλως έχει σχέση με εκείνη του 7ου Δημοτικού και Νηπιαγωγείου ή του 1ου Γυμνασίου. Και αυτό αποδείχθηκε στην πορεία του όλου ζητήματος.
Επειδή όμως πρέπει να μιλάμε και για την ουσία, γιατί ο χρόνος “τρέχει”. Η όποια απόφαση θα πρέπει να ληφθεί μέχρι το τέλος του έτους, άντε μέχρι 10 Ιανουαρίου, μέσα στις γιορτές δηλαδή, γιατί πρέπει να τηρηθούν χρονοδιαγράμματα. Και εξηγούμαι…
Η μετατροπή ενός σχολείου σε πειραματικό προβλέπει η απόφαση να έχει παρθεί ένα χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών πριν από το τέλος του σχολικού έτους. Υπάρχει πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορά το 26ο Γυμνάσιο Αθηνών και το 1ο Γυμνάσιο Αμαρουσίου, όπου μετά από προσφυγή γονέων των δύο σχολείων ακυρώθηκε απόφαση της τότε Υπουργού Νίκης Κεραμέως.
Πρόκειται για τις αποφάσεις 343 και 344 του περασμένου Απριλίου, όταν κρίθηκε ότι…
1. Με τα άρθρα 10 έως 23 του ν. 4692/2020 ρυθμίσθηκαν εκ νέου τα ζητήματα των πειραματικών και πρότυπων σχολείων. Οι νέες αυτές ρυθμίσεις έχουν ως προοπτική την επέκταση του θεσμού σε όλη την Επικράτεια και απώτερο στόχο την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και της παρεχόμενης εκπαίδευσης, αποσκοπώντας τα σχολεία αυτά να λειτουργήσουν ως εργαλεία διάχυσης βέλτιστων πρακτικών στην εκπαίδευση. Η επιλογή του νομοθέτη για την επέκταση του θεσμού των πειραματικών σχολείων σε όλη την Επικράτεια έλαβε χώρα κατ’ ενάσκηση της ευρείας εξουσίας που διαθέτει, κινούμενος εντός των ορίων του άρθρου 16 του Συντάγματος, για τη λήψη των κατάλληλων νομοθετικών και διοικητικών μέτρων για την οργάνωση και παροχή της εκπαίδευσης των Ελλήνων, η ουσιαστική ορθότητα της οποίας εκφεύγει, κατ’ αρχήν, του ακυρωτικού ελέγχου. Προκειμένου, πάντως, το δίκτυο πειραματικών σχολείων να είναι λειτουργικό και αποτελεσματικό, πρέπει η ένταξη σε αυτό να γίνεται με βάση επιστημονικά και παιδαγωγικά κριτήρια και οι σχετικές ρυθμίσεις να είναι ορθολογικές και όχι περιστασιακές, αποσπασματικές και εξυπηρετικές άλλων σκοπών, μη σχετιζομένων με τις απορρέουσες από το Σύνταγμα για την ορθολογική οργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης αρχές.
2. Η εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4692/2020 υπ’αριθμ. 22631/Δ6/26.2.2021 απόφαση της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία ρυθμίζεται ειδικότερα η διαδικασία χαρακτηρισμού δημόσιων σχολικών μονάδων ως πρότυπων και πειραματικών σχολείων, κατά το μέρος που στο άρθρο 4 αυτής προβλέπει τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά προς χαρακτηρισμό σχολείου ως πειραματικού, στην περίπτωση που η αίτηση χαρακτηρισμού υποβάλλεται από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, έχει εκδοθεί εκτός εξουσιοδότησης και είναι ακυρωτέα. Τούτο διότι, τα υποβαλλόμενα στην περίπτωση αυτή δικαιολογητικά, τα οποία διαφοροποιούνται μάλιστα ουσιωδώς έναντι των δικαιολογητικών που πρέπει να υποβάλλονται στην περίπτωση που η αίτηση χαρακτηρισμού υποβάλλεται από τον/την Διευθυντή/τρια ή Προϊστάμενο/η της ενδιαφερόμενης σχολικής μονάδας, δεν καλύπτουν τα κριτήρια που θέτει η εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4692/2020, ιδίως εκείνα που αφορούν τα προσόντα και την επάρκεια του εκπαιδευτικού προσωπικού και τη συμμετοχή της σχολικής μονάδας σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
3. Ειδικώς δε, με την 343/2023 απόφαση κρίθηκε ότι η 26500/Δ6/9.3.2022 απόφαση της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων είναι ακυρωτέα και για τον επιπλέον λόγο ότι έχει εκδοθεί κατά παράβαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, διότι δημοσιεύθηκε αιφνιδιαστικά, ιδίως ως προς τους μαθητές που φοιτούσαν κατά την έκδοσή της στην τελευταία τάξη του 1ου Δημοτικού Αμαρουσίου (όμορου προς το χαρακτηρισθέν ως Πειραματικό 1ο Γυμνάσιο Αμαρουσίου), καθώς δημοσιεύθηκε έξι μήνες πριν την έναρξη του σχολικού έτους 2022-2023, από το οποίο θα ίσχυε η μετατροπή του εν λόγω σχολείου σε Πειραματικό, και λίγο πριν από τη λήξη του (τότε τρέχοντος) σχολικού έτους, ενώ τα όρια των σχολικών περιφερειών και η κατανομή των μαθητών στις σχολικές μονάδες ανακοινώθηκαν μεταγενέστερα, χωρίς η εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4692/2020 να θεσπίσει μεταβατικές ρυθμίσεις.
4. Δεδομένου ότι από την εφαρμογή της ακυρωτέας απόφασης κατά το τρέχον σχολικό έτος (2022-2023) δημιουργήθηκε πραγματική κατάσταση σε σχέση με τους φοιτούντες στα ως άνω χαρακτηρισμένα ως Πειραματικά Σχολεία μαθητές χωρίς ευθύνη αυτών, το δε δημόσιο συμφέρον επιβάλλει να διαφυλαχθεί η εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας εκπαίδευσης, τα αποτελέσματα της ακυρώσεως αρχίζουν από την προηγούμενη ημέρα της δημοσίευσης των αποφάσεων.
Εκτός αυτού όμως, θεωρείται απίθανο να τηρηθούν χρονοδιαγράμματα, αφού, ακόμη και να είναι έτοιμη η εισήγηση του νέου Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Β’ θμιας Εκπαίδευσης για μετατροπή υπάρχοντος ΓΕΛ στα Χανιά σε Πειραματικό, θα πρέπει να γνωμοδοτήσουν το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής αλλά και η Διαρκής Επιτροπή Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, ώστε να φτάσουμε στο σημείο να αποφασίσει το Υπουργείο Παιδείας και να εκδοθεί σε ΦΕΚ η ίδρυση Πειραματικού Λυκείου.
Προλαβαίνουμε; Μάλλον πως όχι! Μακάρι να βγω ψεύτης, αλλά τα παιδιά και οι γονείς της Γ’ Τάξης του Πειραματικού Γυμνασίου θα πρέπει να αρχίσουν να ψάχνουν για το που θα πάνε Λύκειο. Στο κάτω-κάτω, το εκπαιδευτικό δυναμικό της πόλης είναι πάρα πολύ καλό και στα Γενικά Λύκεια γίνεται άριστη δουλειά και έχουν μεγάλες επιτυχίες στις Πανελλαδικές.
Απλά είναι το… γαμώτο της υπόθεσης. Κάτι που ξεκίνησε με το Πειραματικό Γυμνάσιο, συνεχίστηκε με το Δημοτικό και το Νηπιαγωγείο, κρίμα να μην συνεχιστεί -όπως πρέπει για όλα τα παιδιά- και με ένα Πειραματικό Λύκειο.
Απαξιώνεται σε τοπικό επίπεδο ο θεσμός…
Παντελής Γιαΐτσης
Δημοσιογράφος (ακόμα…) και γονέας
Υ.Γ. 1: Μην προσπαθήσετε ορισμένοι να βάλετε σε κομματικά καλούπια την υπόθεση του Δικτύου Πειραματικών Σχολείων. Οσοι δεν έχετε αντιληφθεί πως λειτουργούν τα Πειραματικά καλύτερα να μην εκφέρετε άποψη γιατί εκτίθεστε.
Υ.Γ. 2: Τα παιδιά δεν φταίνε σε τίποτα!